Ο Βουλευτής Φθιώτιδας με τη Νέα Δημοκρατία και Αναπληρωτής Καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Χρήστος Σταϊκούρας, συμμετείχε στις εργασίες του 31ου Ετήσιου Συνέδριου του European Real Estate Society (ERES) – ΟΠΑ.
Στην παρέμβασή του, ανέδειξε τις κρίσιμες μεταβολές στην αγορά ακινήτων, την πρόκληση της στέγασης στην Ελλάδα και τις ευκαιρίες που προσφέρει η τεχνολογία και οι υποδομές για ένα βιώσιμο και κοινωνικά δίκαιο μέλλον στον κλάδο του real estate.
Όπως επεσήμανε, η αγορά ακινήτων δεν είναι απλώς ένας τομέας οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας, αλλά θεμέλιος λίθος της κοινωνικής συνοχής, της οικονομικής ανάπτυξης και της βιωσιμότητας που σήμερα βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή και αντιμετωπίζει βαθιές μεταβολές που επηρεάζουν την αξία, τη λειτουργία και τον ρόλο της μέσα στην κοινωνία και την οικονομία.
Οι προκλήσεις είναι μεγάλες, αλλά μαζί ανοίγονται και σημαντικές ευκαιρίες, ειδικά όταν τις προσεγγίσουμε ολιστικά, συνδυάζοντας την τεχνολογία, τις υποδομές, την περιβαλλοντική ευαισθησία και την αποτελεσματική πολιτική.
Η παρέμβαση αναπτύχθηκε γύρω από 5 βασικούς άξονες μετατόπισης της αγοράς:
τις αλλαγές στον κλάδο του real estate, με έμφαση στη στεγαστική κρίση και την κρίση προσιτότητας στην Ευρώπη και κυρίως στην Ελλάδα,
την επίδραση της τεχνολογίας στην αγορά,
τον ρόλο των υποδομών στη διαμόρφωση αξίας
τη δυναμική της ελληνικής αγοράς ακινήτων, εντός του ευρύτερου ευρωπαϊκού πλαισίου,
την ανάγκη για συμπράξεις μεταξύ αγοράς, πολιτικής και πανεπιστημίων.
Αναφορικά με τις μεγάλες αλλαγές που επηρεάζουν την αγορά ακινήτων ο κ.Σταϊκούρας ανέφερε ότι αυτές περιλαμβάνουν:
Τη νομισματική πολιτική και τις οικονομικές συνθήκες.
Την αλλαγή στον τρόπο που εργαζόμαστε και ζούμε.
Την περιβαλλοντική κρίση και η βιωσιμότητα.
Την κρίση στέγασης.
Ειδικότερα, η κρίση στέγασης στην Ευρώπη βαθαίνει σχεδόν παντού, με τις τιμές αγοράς κατοικίας έχουν αυξηθεί κατά σχεδόν 50% στην Ευρωπαϊκή Ένωση την τελευταία δεκαετία, πλήττοντας ιδιαίτερα τους νέους και τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα. Κατ’ επέκταση, όταν η στέγη γίνεται απρόσιτη, επιβραδύνεται η ανάπτυξη και διαβρώνεται η κοινωνική συνοχή.
Όσον αφορά στην Ελλάδα ο κ.Σταϊκούρας σημείωσε ότι το στεγαστικό πρόβλημα στην Ελλάδα είναι έντονο, διαρκώς επιδεινούμενο και πολύπλευρο – κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα, ενώ δεν αφορά μόνο τις τιμές, αλλά την προσβασιμότητα, την ποιότητα ζωής και την κοινωνική κινητικότητα και αποτυπώνεται τόσο σε ποσοτικά στοιχεία της αγοράς, όσο και σε κοινωνικούς δείκτες που περιλαμβάνουν τη μεγάλη αύξηση ενοικίων, τη δυσκολία πρόσβασης σε κατοικία, την έλλειψη προσιτής στέγασης, την έξαρση του Airbnb και τους νέους που δεν μπορούν να αυτονομηθούν.
Η ένταση και τις ιδιαιτερότητες του προβλήματος στην Ελλάδα γίνεται ακόμη πιο εμφανής αν στα παραπάνω συνυπολογιστούν, το υψηλότερο ποσοστό ιδιοκατοίκησης συγκριτικά με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, η ηλικία των κατοικιών, οι κλειστές κατοικίες, και η μείωση της οικοδομικής δραστηριότητας.
Όπως ανέφερε, απέναντι σε αυτό το πρόβλημα, η Κυβέρνηση έχει δομήσει και υλοποιεί ένα συνεκτικό πλέγμα δράσεων τα τελευταία χρόνια, για την ενίσχυση της ιδιοκατοίκησης, στην αξιοποίηση κενών δημόσιων ακινήτων, στην ανάπτυξη της κοινωνικής στέγασης και στον περιορισμό της βραχυχρόνιας μίσθωσης, που εδράζεται σε 3 πυλώνες και περιλαμβάνει 43 διακριτά μέτρα συνολικού προϋπολογισμού άνω των 6,5 δισ. ευρώ, και με περισσότερους από 1,5 εκατομμύριο δικαιούχους.
Συνεχίζοντας, αναφέρθηκε στον ρόλο της τεχνολογίας στον μετασχηματισμό του χώρου του real estate, με την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών για τη βελτίωση της διαχείρισης, της αποτίμησης, της κατασκευής και της πώλησης ακινήτων, και απαραίτητη προϋπόθεση την ενσωμάτωση σε ένα θεσμικό και κοινωνικό πλαίσιο που να εξασφαλίζει διαφάνεια, συμμετοχή και λογοδοσία.
Αντιστοίχως, εξήγησε ο κ. Σταϊκούρας, σημαντικός είναι και ο ρόλος των υποδομών στην αποτίμηση και λειτουργία των ακινήτων καθώς τα ακίνητα αποκτούν ή χάνουν αξία όχι μόνο βάσει των εγγενών τους χαρακτηριστικών, αλλά από το ευρύτερο πλαίσιο υποδομών που τα περιβάλλει, όπως τα μεταφορικά δίκτυα, οι ενεργειακές και οι ψηφιακές υποδομές και οι κοινωνικές υπηρεσίες.
Συνεχίζοντας, είπε ότι στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια πραγματοποιούνται σημαντικές επενδύσεις που αλλάζουν το τοπίο, σε μία προσπάθεια ενίσχυσης της συνδεσιμότητας στις μεταφορές και της ανθεκτικότητας στις υποδομές.
Επιπροσθέτως, υπογράμμισε ότι η ελληνική αγορά ακινήτων έχει τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, που την καθιστούν ταυτόχρονα πρόκληση και ευκαιρία, γνωρίζοντας επενδυτική έκρηξη την τελευταία πενταετία, με τις διεθνείς κρίσεις, τις εντάσεις και τις στρατηγικές μετατοπίσεις να επηρεάζουν τη ροή κεφαλαίων, τη συμπεριφορά των επενδυτών αλλά και τη ζήτηση για συγκεκριμένους τύπους ακινήτων.
Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του, ο κ. Σταϊκούρας τόνισε ότι το real estate δεν είναι απλώς μια κατηγορία επενδύσεων, αλλά ο τρόπος που οργανώνουμε τον χώρο, την εργασία, τη ζωή μας και, ως εκ τούτου, είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την οικονομία και την κοινωνία. Σε αυτό το πλαίσιο, η πρόκληση είναι να συνδυάσουμε τις παρεμβάσεις σε όλα τα πεδία ώστε να χτίσουμε μια αγορά ακινήτων που να εξυπηρετεί τις ανάγκες της κοινωνίας και της οικονομίας με συνεργασία της πολιτείας, που θέτει τους κανόνες, της αγοράς, που υλοποιεί με υπευθυνότητα, της πανεπιστημιακής κοινότητας, που παράγει γνώση και τεκμηρίωση, και της κοινωνίας, που διεκδικεί και συμμετέχει.
