Η φωνή των Μικρών Νησιών και των Μικρών Ορεινών Δήμων της Ελλάδας ακούστηκε δυνατά στις Βρυξέλλες, σε μια σημαντική ενημερωτική επίσκεψη που πραγματοποιήθηκε από τις 12 έως τις 14 Μαΐου 2025, με πρωτοβουλία της Ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του ευρωβουλευτή του ΠΑΣΟΚ, Σάκη Αρναούτογλου.
Δήμαρχοι από κάθε γωνιά της Ελληνικής Περιφέρειας, από τη Γαύδο μέχρι τον Αχελώο και το Νευροκόπι, ταξίδεψαν στο ευρωπαϊκό κέντρο λήψης αποφάσεων με έναν ξεκάθαρο σκοπό: να ακουστούν, να ενημερωθούν και να διεκδικήσουν λύσεις για τις τοπικές κοινωνίες που κρατούν ζωντανή την Ελληνική Ύπαιθρο, τη νησιωτική και ορεινή Ελλάδα.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης ενημερώθηκαν για τα ευρωπαϊκά προγράμματα, τα εργαλεία χρηματοδότησης και τις ευκαιρίες ανάπτυξης που προσφέρει η Ε.Ε. στους μικρούς Δήμους.
Είχαν σειρά συναντήσεων με κορυφαίους Επιτρόπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:
Με τον Εκτελεστικό Αντιπρόεδρο, αρμόδιο για τη Συνοχή και τις Μεταρρυθμίσεις, Ραφαέλε Φίτο, συζητήθηκε η ανάγκη για μια πιο δίκαιη και στοχευμένη Πολιτική Συνοχής που να λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες των μικρών και απομακρυσμένων περιοχών, τη νέα Στρατηγική για τα ευρωπαϊκά νησιά, την αύξηση της χρηματοδότησης της Τεχνικής Βοήθειας για την Ύδρευση σε μικρούς δήμους, την Αναδιαμόρφωση του προγράμματος σχετικά με την στέγαση, την Ενέργεια και την Ανταγωνιστικότητα.
Με τον Επίτροπο Αλιείας και Ωκεανών Κώστα Καδή, συζητήθηκαν τα οξυμένα προβλήματα που αντιμετωπίζει η παράκτια αλιεία, η εξάπλωση επιθετικών μεταναστευτικών ειδών και η ανάγκη προστασίας των θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Μεταξύ των αιτημάτων που τέθηκαν ήταν: Η δημιουργία ειδικού Ταμείου ενίσχυσης για περιοχές με μικρής κλίμακας αλιεία, προσαρμοσμένου στις ανάγκες των μικρονησιωτικών κοινωνιών· Η δυνατότητα αποζημίωσης για ζημιές σε αλιευτικά εργαλεία από ξενικά ή επιθετικά είδη· Η εξαίρεση των μικρών νησιών από την αυτόματη ανάκληση αδειών αλιείας· Η αναθεώρηση του κανονιστικού πλαισίου για τις υδατοκαλλιέργειες, με τρόπο που να αναγνωρίζει τη “διπλή νησιωτικότητα” των περιοχών αυτών και τα ιδιαίτερα περιβαλλοντικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά τους. Ο Επίτροπος αναγνώρισε τη σημασία των ζητημάτων και τη μοναδικότητα των μικρών νησιών, δεσμευόμενος να εξετάσει τη διαμόρφωση εργαλείων που θα ανταποκρίνονται καλύτερα στις πραγματικές τους ανάγκες.
Με τον Επίτροπο Βιώσιμων Μεταφορών και Τουρισμού Απόστολο Τζιτζικώστα, συζητήθηκε η αναγκαιότητα διασύνδεσης απομονωμένων νησιών και ορεινών περιοχών με βιώσιμες λύσεις μεταφοράς και υποδομών και ζήτησε την συνεργασία των δήμων στη δημιουργία και χάραξη νέων στρατηγικών. Δεσμεύθηκε ότι θα συζητήσει με την Κυβέρνηση τον τρόπο καλύτερης εφαρμογής του μεταφορικού ισοδύναμου, την ανάγκη καθιέρωσης πολυετών συμβάσεων στις επιδοτούμενες γραμμές και βέβαια τον συντονισμό διαφορετικών μέσων μεταφοράς με στόχο την απρόσκοπτη χρήση τους από τους επιβάτες.
Οι Δήμαρχοι παρουσίασαν με ενιαία φωνή τα μεγάλα διαρθρωτικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν: το δημογραφικό, τη λειψυδρία, την ελλιπή πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες, τις υψηλές μεταφορικές δαπάνες, το ανεπαρκές δίκτυο υγείας και παιδείας, και τη δυσκολία απορρόφησης ευρωπαϊκών κονδυλίων λόγω γραφειοκρατικών και τεχνικών περιορισμών.
Ανάμεσα στα αιτήματα που διατυπώθηκαν ήταν:
Δημιουργία ειδικού πλαισίου συνοχής για τους μικρούς νησιωτικούς και ορεινούς δήμους με αυξημένα ποσοστά συγχρηματοδότησης.
Διεύρυνση του τεχνικού μηχανισμού υποστήριξης μικρών δήμων για την προετοιμασία ευρωπαϊκών έργων.
Στήριξη της νησιωτικής ακτοπλοΐας και των δημόσιων μεταφορών σε ορεινές περιοχές.
Ενίσχυση του αλιευτικού τουρισμού και των δράσεων προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος και η Στήριξη των Παράκτιων περιοχών που ασχολούνται με την αλιεία.
Ανάδειξη του προγράμματος “Διατηρώ” ως ευρωπαϊκού εργαλείου για τη διαφύλαξη της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής σε ιστορικούς οικισμούς.
Οι Επίτροποι αναγνώρισαν τη σοβαρότητα των ζητημάτων και δεσμεύθηκαν να τα εξετάσουν με προσοχή, δηλώνοντας πρόθυμοι να εξετάσουν προσαρμοσμένες λύσεις και ειδικά χρηματοδοτικά εργαλεία για τις μικρές νησιωτικές και ορεινές κοινότητες.
Η επίσκεψη αποτέλεσε ένα ισχυρό πολιτικό και συμβολικό μήνυμα: η Ευρώπη των περιφερειών δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τις μικρές, απομονωμένες και γεμάτες δυναμική τοπικές κοινωνίες.
Με το τέλος της επίσκεψης ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Σάκης Αρναούτογλου δήλωσε:
«Η παρουσία των Δημάρχων από τα Μικρά Νησιά και τους Ορεινούς Δήμους της Ελλάδας στις Βρυξέλλες ήταν κάτι περισσότερο από μια θεσμική συμμετοχή. Ήταν η έμπρακτη απόδειξη ότι η Περιφέρεια δεν περιμένει — διεκδικεί. Ότι οι πολίτες της πρώτης γραμμής, αυτοί που κρατούν ζωντανή την Ελλάδα σε δύσκολες συνθήκες, έχουν φωνή και τη χρησιμοποιούν με καθαρότητα, αξιοπρέπεια και γνώση.
Οι τοπικές κοινωνίες παρουσίασαν με σαφήνεια τα προβλήματα και τις προτάσεις τους, και το έκαναν με τρόπο που κανείς δεν μπορούσε να αγνοήσει. Το μήνυμα ήταν ξεκάθαρο: “Δεν ζητάμε χάρη. Ζητάμε δίκαιη μεταχείριση, πρόσβαση σε ευκαιρίες, εργαλεία για να μείνουμε όρθιοι και να δημιουργήσουμε.”
Συναντήσαμε Επιτρόπους, καταθέσαμε προτάσεις, λάβαμε δεσμεύσεις – αλλά για μας, αυτό είναι μόνο η αρχή.
Ως Ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ και μέλος της Ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, θα συνεχίσω να ανοίγω δρόμους για τις τοπικές κοινωνίες. Να είμαι η φωνή τους εκεί που λαμβάνονται οι αποφάσεις. Να παλεύω, ώστε η Ευρώπη να μη χτίζεται μόνο πάνω σε στατιστικά μεγέθη και δείκτες, αλλά πάνω στις πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων. Να πιέζω, να διεκδικώ, να χτίζω συμμαχίες.
Γιατί η αληθινή Ευρώπη δεν μετριέται με αριθμούς και μέσους όρους – μετριέται με φροντίδα για τους πιο αδύναμους. Σε αυτή την Ευρώπη, οι μικροί Δήμοι της Ελλάδας δεν περισσεύουν. Είναι το θεμέλιο της Συνοχής. Είναι το Μέλλον μας.
Η Ελλάδα της Περιφέρειας δεν είναι το χθες που ξεχνιέται – είναι το αύριο που πρέπει να ακουστεί. Και εγώ δεσμεύομαι να το φωνάζω όσο χρειαστεί.»
Οι Δήμαρχοι ευχαρίστησαν θερμά τον Σάκη Αρναούτογλου και την Ομάδα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών για την πρόσκληση, υπογραμμίζοντας ότι για πρώτη φορά ένιωσαν πως ακούστηκαν εκεί όπου διαμορφώνονται οι ευρωπαϊκές πολιτικές που επηρεάζουν άμεσα τις κοινότητές τους.
