Κοινοβουλευτική ερώτηση προς τους Υπουργούς Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος κατέθεσε ο Βουλευτής Φθιώτιδας Γιάννης Σαρακιώτης, αναφορικά με το πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στο χωράφι», το οποίο αποδεικνύεται εν τέλει ένα ακόμη επικοινωνιακό πυροτέχνημα του κ. Μητσοτάκη και των Υπουργών του εις βάρος του πρωτογενούς τομέα.
Πριν περίπου ένα χρόνο, τα στελέχη της Κυβέρνησης και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός διαφήμισαν την έναρξη του προγράμματος, με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, το οποίο αφορούσε την άμεση αύξηση του «κλειδωμένου» ηλεκτρικού χώρου, που διατίθεται κατά προτεραιότητα στους αγρότες. Σύμφωνα με τις κυβερνητικές υποσχέσεις, θα αυξανόταν το επιτρεπόμενο όριο για φωτοβολταϊκά των αγροτών μέχρι 30kw για την περίπτωση του netmetering (ενεργειακός συμψηφισμός) και μέχρι 50kw για εκείνη του netbilling (ταυτοχρονισμένος ενεργειακός συμψηφισμός), με κατά προτεραιότητα πρόσβαση στον «κλειδωμένο» χώρο. Οι ανακοινώσεις κρίθηκαν θετικές από τους αγρότες, οι οποίοι θα είχαν πλέον τη δυνατότητα είτε να συμψηφίσουν την ενέργεια που παράγουν με όση καταναλώνουν, είτε ακόμη και να την πουλήσουν.
Ωστόσο, όπως τονίζεται μέσω της κοινοβουλευτικής παρέμβασης του κ. Σαρακιώτη, η πραγματικότητα απέχει από την ελπίδα, που καλλιεργήθηκε από την Κυβέρνηση. Έλλειψη χρηματοδότησης και δαιδαλώδεις γραφειοκρατικές διαδικασίες έχουν ως αποτέλεσμα «από τις αρχικές αιτήσεις πανελλαδικά, φάκελος υποβλήθηκε σήμερα για ποσοστό λιγότερο από τις μισές εξ αυτών». Παράλληλα, όσοι τελικά κατάφεραν να υποβάλουν φάκελο στο ΔΕΔΔΗΕ και να προχωρήσει η διαδικασία, βρίσκονται ενώπιον μιας δυσάρεστης έκπληξης λαμβάνοντας πολλοί εξ αυτών συμβάσεις σύνδεσης με τον όρο της “μη έγχυσης στο δίκτυο”. Ενώ, δηλαδή, ανακοινώθηκε αρχικά ότι η ενέργεια, που δεν καταναλώνεται, θα μπορεί είτε να συμψηφίζεται είτε να πωλείται, η Κυβέρνηση αναγκάζει τους αγρότες να την απωλέσουν!
Σύμφωνα με το Βουλευτή Φθιώτιδας: «Είναι προφανές ότι τα κυβερνητικά στελέχη δεν έχουν καμία επαφή με τον πρωτογενή τομέα. Δε γνωρίζουν τις ανάγκες των ανθρώπων της υπαίθρου, τις συνθήκες εργασίας τους, τις αγωνίες τους. Ως γνωστόν, οι υψηλές απαιτήσεις των αγροτών σε ενέργεια προσδιορίζονται σε διάστημα μικρότερο των 3-4 μηνών εντός του έτους ή κατά τις βραδινές ώρες. Αν δεν επιτραπεί η αξιοποίηση της ενέργειας, η οποία παράγεται εκτός αυτών των χρονικών διαστημάτων, τότε η ένταξη στο πρόγραμμα “Φωτοβολταϊκά στο χωράφι” καθίσταται ασύμφορη. Αντί η Κυβέρνηση να αναζητά τρόπους συγκράτησης του αγροτικού πληθυσμού στην ύπαιθρο και αναθέρμανσης του ενδιαφέροντος των νέων ανθρώπων για τον πρωτογενή τομέα, πράττει τα πάντα για την ερήμωση της ελληνικής περιφέρειας, ενώ και η προτεραιότητα της ενεργειακής μετάβασης, που διαρκώς επισημαίνεται από όλους τους φορείς, υπονομεύεται με τον εξαναγκασμό αγροτών παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας να μην τη διοχετεύουν στο δίκτυο».
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τους κ.κ.
Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Θέμα: «Το πρόγραμμα “Φωτοβολταϊκά στο χωράφι” αποδεικνύεται
επικοινωνιακό πυροτέχνημα»
Στις 2 Φεβρουαρίου 2024, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας
εξήγγειλε ότι θα ξεκινούσε άμεσα η υλοποίηση του προγράμματος «Φωτοβολταϊκά
στο χωράφι», στο οποίο είχε ήδη αναφερθεί προηγουμένως από το βήμα της Βουλής
ο Πρωθυπουργός. Το εν λόγω πρόγραμμα αντλεί πόρους ύψους 30 εκατ. ευρώ από το
Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και αφορά αποκλειστικά αγρότες με άμεση
αύξηση από 3MW σε 6MW του «κλειδωμένου» ηλεκτρικού χώρου, διαθέσιμου κατά
προτεραιότητα στους αγρότες ανά υποσταθμό του ΔΕΔΔΗΕ (6MW x 225
υποσταθμοί = 1.350MW).
Σύμφωνα με τις προ ενός έτους ανακοινώσεις, θα αυξανόταν και το
επιτρεπόμενο όριο για φωτοβολταϊκά των αγροτών είτε με εφαρμογή του ενεργειακού
συμψηφισμού (netmetering) μέχρι 30kw, είτε με την μέθοδο του ταυτοχρονισμένου
ενεργειακού συμψηφισμού (netbilling) μέχρι 50kw, με κατά προτεραιότητα
πρόσβαση στον «κλειδωμένο» χώρο. Η εν λόγω πρόβλεψη ήταν όντως ελκυστική,
καθώς οι αγρότες είτε θα μπορούσαν να συμψηφίσουν την παραγόμενη ενέργεια με
την καταναλισκόμενη στην περίπτωση του netmetering, είτε θα είχαν έως και τη
δυνατότητα πώλησης ενέργειας στην περίπτωση του netbilling.
Ωστόσο, τα ανωτέρω αποδεικνύονται σήμερα ανεδαφικά και χωρίς
ουσιαστικό αντίκρισμα. Σύμφωνα με πληροφορίες, από τις αρχικές αιτήσεις
πανελλαδικά, φάκελος υποβλήθηκε σήμερα για ποσοστό λιγότερο από τις μισές εξ
αυτών, καθώς δεν ενεργοποιήθηκαν επαρκή χρηματοδοτικά εργαλεία προς την
κατεύθυνση στήριξης των εγχειρημάτων, ενώ διαπιστώθηκε και ένας
γραφειοκρατικός κυκεώνας ο οποίος λειτούργησε αποτρεπτικά για την πλειονότητα
των αγροτών. Σε αντίθεση με ό,τι ίσχυσε στην περίπτωση του προγράμματος
«Φωτοβολταϊκά στη στέγη», το πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στο χωράφι» προέβλεπε
την κατάθεση πολυάριθμων δικαιολογητικών.
Παράλληλα, όσοι τελικά κατάφεραν να υποβάλουν φάκελο στο ΔΕΔΔΗΕ και
να προχωρήσει η διαδικασία γι’ αυτούς, λαμβάνουν συμβάσεις σύνδεσης σε ποσοστό
μεγαλύτερο του 50%, «με τον όρο της “μη έγχυσης στο δίκτυο” ο οποίος έρχεται σε
αντίθεση με τους όρους του προγράμματος». Σε αντίθεση, δηλαδή, με τις αρχικές
προβλέψεις του προγράμματος για την αξιοποίηση της εναπομείνασας ενέργειας, οι
τελικώς απεσταλμένες συμβάσεις σύνδεσης προβλέπουν ότι η παραγόμενη ενέργεια
που δεν καταναλώνεται ταυτόχρονα, χάνεται, καθώς δε θα δύναται να διοχετευθεί στο
δίκτυο. Όμως, τονίζεται ότι οι υψηλές απαιτήσεις των αγροτών σε ενέργεια
προσδιορίζονται σε διάστημα μικρότερο των 3-4 μηνών εντός του έτους ή κατά τις
βραδινές ώρες. Συνεπώς, η μη παροχή δυνατότητας συμψηφισμού ή πώλησης και η
απώλεια παραγόμενης ενέργειας καθιστούν ασύμφορη την ένταξη των αγροτών στο
πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στο χωράφι».
Επειδή ο πρωτογενής τομέας αντιμετωπίζει μια κρίση πρωτοφανών
διαστάσεων ιδίως όσον αφορά τις ανατιμήσεις στην ενέργεια.
Επειδή η επιμονή στον όρο της «μη έγχυσης στο δίκτυο» θα λειτουργήσει
αποτρεπτικά για τον αγροτικό κόσμο, με αποτέλεσμα μικρότερος αριθμός των αρχικά
ενδιαφερομένων τελικά να υλοποιήσουν έργα.
Επειδή οι προσδοκίες για το πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στο χωράφι»
φαίνεται ότι τελικά διαψεύδονται.
Ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί:
1. Ποια είναι τα τελικά στοιχεία όσον αφορά την υποβολή των αιτήσεων από
πλευράς των αγροτών για το πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στο χωράφι»;
2. Για ποιους λόγους δεν επελέγη μια απλούστερη διαδικασία κατά την
υποβολή των φακέλων, παρόμοια με εκείνη του προγράμματος
«Φωτοβολταϊκά στη στέγη»;
3. Δεδομένης της ενεργειακής κρίσης, γιατί δεν ενεργοποιήθηκαν
χρηματοδοτικά εργαλεία για τη βέλτιστη δυνατή απήχηση του εν λόγω
προγράμματος;
4. Για ποιους λόγους οι απεσταλμένες από το ΔΕΔΔΗΕ προς τους αγρότες
συμβάσεις σύνδεσης προβλέπουν τον όρο της μη έγχυσης ενέργειας στο
ηλεκτρικό δίκτυο, παρά το ότι αυτό έρχεται σε αντίθεση με τους όρους
του προγράμματος «Φωτοβολταϊκά στο χωράφι», καθιστώντας
ασύμφορη την ένταξη σε αυτό;
5. Στους υποσταθμούς (και στις γραμμές αυτών), που μέχρι σήμερα
χορηγήθηκαν από τον ΔΕΔΔΗΕ, σε εγκεκριμένους του προγράμματος
«Φωτοβολταϊκά στο χωράφι», όροι σύνδεσης με μη έγχυση, πόσοι και
ποιοι έχουν πάρει όρους σύνδεσης με έγχυση, από την ημέρα ψήφισης του
Ν. 5106/2024, αρθρ. 110 , παρ. 3 (τροποποίηση του άρθρου 97 από το ν.
49512022) ΦΕΚ Β 2173/08.04.2024, περί αύξησης του περιθωρίου κατά 3
MW, μέχρι σήμερα;
Ο ερωτών Βουλευτής
Σαρακιώτης Ιωάννης